نانوذرات استنشاقی راه درمانی مشکلات ریوی
دانشمندان به بررسی نانوذرات بهعنوان عاملی برای استنشاق و درمان مشکلات ریوی پرداختهاند و برخی از این نانوذرات نیز به صورت دارو به مرحله تجاریسازی رسیده است.
به گزارش آیمدتودی به نقل از خبرگزاری دانشجو، داروهای استنشاقی معمولاً در معالجه بیماریهای ریوی استفاده میشود، که نسبتاً غیر تهاجمی بوده و تحویل مستقیم دارو به محل مورد نظر، احتمالاً از عوارض جانبی سیستمیک که ناشی از گردش خون در صورت تحویل داخل وریدی است، نیز اجتناب میشود. سطح بالای عروق متراکم ریه باعث میشود دارو به سرعت به بافت محلی و جریان خون عمومی برسد، همچنین به دارو اجازه میدهد تا از ورود به محیط مضر دستگاه گوارش جلوگیری کند.
درمانهای استنشاقی به طور معمول به صورت آئروسل قطره آب هستند یا ممکن است بهعنوان یک پودر خشک تحویل داده شوند، اگرچه تحویل داروها به صورت پودر غالباً با سمیت موضعی و احتباس ضعیف در محل بیماری محدود میشود.
علاوه بر این، بسیاری از داروها در آب کم محلول هستند و نمیتوانند در هوا معلق باشند، بنابراین سیستمهای تحویل نانوذرات برای کمک به عبور از طریق استنشاق و کاهش اثرات خارج از هدف مورد بررسی قرار گرفتهاند.
یکی از گستردهترین سیستمهای نانوحامل، لیپوزومها بوده که برای درمان مسائل ریوی مورد بررسی قرار گرفتهاند و چندین مورد نیز تجاریسازی شدهاند.
Alveofact یک فرمولاسیون لیپوزومی است که از سورفاکتانت ریه گاو استفاده میکند که به شکل آئروسل تحویل داده میشود و برای درمان سندرم پریشانی حاد تنفسی تجویز میشود. از آنجا که خود لیپوزومها میتوانند از مولکولهای سورفکتانت ریه ساخته شوند، از مشکلات مربوط به زیستسازگاری جلوگیری میشود و لیپوزومها هنوز هم میتوانند با داروها یا ترکیبات تشخیصی بارگیری شوند.
نانوذرات ساخته شده از پلیمرها و لیپیدهای جامد نیز میتوانند بسیار زیست سازگار باشند و برای آمادهسازی بهعنوان یک پودر خشک مناسب هستند. به طور خاص، پلیمرها ثبات بهتری نسبت به سیستمهای مبتنی بر لیپیدها در حین ذخیرهسازی دارند.
نانوذرات معدنی ساخته شده از اکسید آهن، طلا یا نقره عمدتاً با تولید گونههای اکسیژن فعال سمیت بیشتری نسبت به بافتهای ریه هنگام تحویل با استنشاق نشان دادهاند، اگرچه عوارض جانبی ممکن است با دوزهای کم کنترل شود و در معرض کنترل قرار گیرد. چنین نانوذراتی بهعنوان عوامل تشخیصی، به عنوان تقویت کننده کنتراست برای تصویربرداری اشعه ایکس یا تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی در مورد نانوذرات اکسید آهن عمل میکنند.
به طور کلی نانوذرات میتوانند با مولکولهای هدفمند فعال بارگیری شوند که به شدت از جذب به نوع سلول مورد نظر استفاده میکنند، بهعنوان مثال در جایی که یک تومور بهطور قابل توجهی بیش از حد یک گیرنده سطح خاص را بیان میکند نانوذرات ممکن است ابعاد دقیق تومور را مشخص کند.
خصوصیات فیزیک وشیمیایی نانوذرات برای انتخاب بهعنوان حامل تعیینکننده است. بهعنوان مثال، ذرات بزرگتر به دلیل رسوب سریعتر توسط گرانش، در دستگاه تنفسی رسوب میکنند، در حالی که ذرات کوچکتر برای زمان طولانیتر و بهتر به مناطق عمیقتر ریه میروند. در برخی از بیماریها، ماکروفاژها هدف درمانی هستند، بنابراین با استفاده از نانوذرات بزرگتر کار درمان انجام میشود.