ایران جزو ۵ کشور سازنده نمونه‌گیر خودکار

از دستگاه بومی‌سازی شده اتوسمپلر (نمونه گیر خودکار) در هفته قوه قضائیه ۱۴۰۲ رونمایی شد.

به گزارش آی‌مدتودی به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، اتوسمپلر (نمونه گیر خودکار) دستگاهی است که به طور خودکار و بدون دخالت کاربر، نمونه‌ها را از سینی آن برمی دارد و به دستگاه آنالیز GC و GC-MASS و HPLC تزریق می‌کند.

نیاز به دقت زیاد و تکرار‌پذیری در تزریق و همچنین استفاده تمام وقت از ظرفیت‌های بالای دستگاه‌های آنالیز، ضرورت استفاده از اتوسمپلر‌ها را دو چندان کرده است.

بومی‌سازی دستگاه نمونه گیر خودکار، یکی دیگر از خدماتی است که مرکز تحقیقات پزشکی قانونی طی سال جاری آن را به انجام رسانده است.

این دستگاه از جمله تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه‌های سم‌شناسی به شمار می‌رود و قابلیت نصب بر روی دستگاه GC و GC-MS و حتی HPLC را دارد و قابلیت تزریق ۱۲۰ نمونه را به صورت خودکار دارد که این میزان تا ۵۰۰ نمونه قابل افزایش است و توانایی کارکرد تا ۸ روز پیاپی را دارد.

نمونه‌گیر خودکار ایرانی برخلاف دستگاه‌های مشابه خارجی خود قابلیت اضافه کردن افزونه‌های مختلف مانند HEADSPACE و SPME را نیز در یک سیستم دارد.

دستگاه اتوسمپلر، که در آزمایشگاه‌های سم‌شناسی کاربرد دارد و با افزایش میزان کار می‌تواند به کاهش زمان پاسخگویی در این بخش کمک زیادی کند و در آزمایشگاه مرکز تشخیصی و آزمایشگاهی استان تهران در حال استفاده است.

تزریق نمونه در ۱۴ روز پیاپی توسط دستگاه اتوسمپلر

احدی مشاور مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور در خصوص ویژگی‌ها و جزئیات عملکرد دستگاه اتوسمپلر، بیان کرد: دستگاه اتوسمپلری که در هفته قوه قضائیه از آن رو نمایی شد یک دستگاه تزریق کننده اتوماتیک است.

او افزود: زمانی که نمونه‌های زیستی و غیرزیستی در صحنه جرم یا سالن تشریح گرفته می‌شود، این نمونه‌ها پس از تخلیص در دستگاه اتوسمپلر قرار داده می‌شوند و در ادامه نمونه به صورت اتوماتیک به دستگاه آنالیز در قالب‌های جی سی مس، ‌ای پی ال سی، جی سی، ال سی مس، تزریق می‌شود.

مشاور مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور تصریح کرد: از آنجایی که انجام شدن این فرآیند توسط نیروی انسانی بسیار دشوار است، کاربرد این دستگاه بر صحیح بودن تشخیص داده شده کمک کننده است و به واسطه استفاده از این دستگاه می‌توانیم تعداد نمونه‌های قابل توجهی را در بازه زمانی به دستگاه تزریق کنیم.

احدی با بیان اینکه مدت بازه زمانی تزریق نمونه به دستگاه اتوسمپلر بستگی به هر نمونه خاص خود دارد، گفت: این دستگاه تا ۱۴ روز پیاپی می‌تواند نمونه تزریق کند و در جهت اینکه اطاله دادرسی نداشتیم باشیم، بسیار کمک حال خواهد بود و در روند پاسخ دهی به پرونده‌های قضایی نیز شاهد افزایش راندمان کاری خواهیم بود.

مشاور مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور ادامه داد: قبل از تولید این دستگاه، نمونه‌های زیستی و غیر زیستی هموژیناسیون می‌شدند و تخلیص و استخراج نمونه‌ها صورت می‌گرفت تا ماده موثره از نمونه خارج شود و در ادامه نیز آن ماده موثره به صورت نمونه‌ای دیگر داخل دستگاه قرار داده می‌شود و در طی این فرآیند برای تزریق خودکار نمونه اقدام می‌شد.

او افزود: دستگاه بومی‌سازی شده بر خلاف مشابه آمریکایی ۱۵ نمونه‌ای، ۱۲۰ نمونه‌ای است و می‌تواند ماژور‌های دیگری را به صورت مجتمع در این دستگاه استفاده شود، اما در مدل‌های آمریکایی این دستگاه به صورت مجزا خریداری می‌شود.

احدی گفت: ۸ سنسور موقعیت یاب نیز در حال فعالیت بر روی دستگاه هستند و در صورت وجود خطا، آن را به اپراتور اعلام خواهد کرد.

۱۳ مزیت بیشتر از نمونه گیر‌های خودکار خارجی

طبق اعلام دست‌اندرکاران تولید دستگاه نمونه‌گیر خودکار، ساخت این دستگاه (به جز دوره تحقیقاتی)، شش ماه زمان برده است؛ نمونه‌گیر خودکار ایرانی ۱۳ مزیت بیشتر از نمونه گیر‌های خودکار خارجی دارد.

هزینه ساخت آن یک دهم نمونه‌های خارجی است و در تولید این محصول از توان شرکت‌های دانش‌بنیان نیز استفاده شده است. ضمن آنکه جمهوری اسلامی ایران با ساخت دستگاه نمونه‌گیر خودکار، جزو ۵ کشور سازنده این محصول است. پیش از ایران، تنها کشور‌های ژاپن، سوئیس، ایتالیا و آمریکا موفق به ساخت دستگاه اتوسمپلر شده بودند.